جراحی تغییر رنگ چشم و عوارض آن

داشتن چشم‌های رنگی به خصوص در جوامعی که اکثریت آنها دارای چشم‌هایی به رنگ تیره هستند به عنوان یک زیبایی محسوب می‌شود. در گذشته داشتن چشم‌های رنگی به عنوان یک آرزوی محال در نظر گرفته می‌شود اما در چند دهه اخیر با روش‌های جراحی تغییر رنگ چشم، می‌توان این آرزوی محال را به واقعیت تبدیل کرد. در ادامه‌ی این مقاله به بررسی انواع جراحی‌های تغییر رنگ چشم و عوارضی که به همراه دارند می‌پردازیم.

جراحی تغییر رنگ چشم

هدف از این جراحی، تغییر در قسمت رنگی چشم (عنبیه) است. 3 روش برای تغییر رنگ چشم وجود دارد که شامل این جراحی‌ها می‌شود:

1. کراتوپیگمانتاسیون با لیزر

این جراحی که با عنوان خالکوبی قرنیه نیز شناخته می‌شود از لیزر جهت رساندن رنگ به قرنیه (قسمت شفاف جلوی چشم) استفاه می‌نماید. در این جراحی، رنگ عنبیه تغییر نمی‌کند اما به قرنیه رنگی اضافه می‌شود تا رنگ عنبیه را بپوشاند.

عوارض کراتوپیگمانتاسیون با لیزر

با وجود تمام دقتی که در این روش به کار برده می شود عوارضی در حین جراحی و یا پس از آن ممکن است به وجود بیاید که عبارتند از:

• این عمل با قطره‌های بی‌حسی انجام می‌شود و سر بیمار توسط یک مهارکننده بسته می‌شود تا حین جراحی هیچ گونه حرکتی نداشته باشد با این وجود، هرگونه حرکت ناخواسنه ممکن است منجر به آسیب‌های خفیف و شدید شود.
• توزیع رنگ ناهموار در حین تزریق رنگ
• از بین رفتن رنگ به دلیل نشت به فضای قرنیه
• سوراخ شدن قرنیه که می‌تواند منجر خروج مایع، تغییر در بینایی و فرو رفتن گنبد قرنیه شود.
• ایجاد حساسیت به نور که به دلیل شکست غیرطبیعی نور از لبه‌های مات قرنیه ایجاد می‌شود.
• واکنش به رنگ که می‌تواند باعث ایجاد یووئیت (التهاب چشم) شود.
• التهاب لایه میانی چشم
• عفونت باکتریایی چشم که احتمال زخم قرنیه را افزایش می‌دهد.

این روش برای افرادی که در گذشته جراحی لیزیک انجام داده‌اند و یا مبتلا به بیماری‌های قرنیه هستند ممنوع است.

2. لایه برداری با لیزر

در این روش از لیزر جهت از بین بردن سلول‌های تولید کننده رنگدانه در لایه‌ی بالای عنبیه که ملانوسیت نام دارد استفاده می‌شود. با از بین رفتن این لایه‌ها تولید کننده رنگدانه، چشم‌هایی که قبلاُ رنگ قهوه‌ای داشتند آبی یا سبز به نظر می‌رسند. دلیل این تغییر رنگ این است که چشم‌هایی آبی و سبز، رنگدانه‌های کمتری دارند. این روش جراحی فقط روی چشم‌های قهوه‌ای قابل انجام است.

لایه برداری با لیزر در طی چند جلسه انجام می‌شود و به نظر می‌رسد نسبت به سایر روش‌های تغییر رنگ با عوارض کمتری همراه است.

عوارض لایه برداری با لیزر

• ایریت یا التهاب عنبیه که معمولاُ خفیف بوده و در مدت کوتاهی از بین می‌رود.
• حساسیت به نور که به دلیل گشاد شدن غیر طبیعی مردمک‌ها ایجاد می‌شود. این عارضه نیز معمولاُ کوتاه مدت است.
• رنگ ناخواسته: پس از برداشتن لایه‌های رنگدانه، رنگ چشم به رنگ آبی یا سبز تبدیل می‌شود. این تغییر رنگ انتخابی نیست و ممکن است با رنگ چشم مورد نظر فرد تفاوت داشته باشد.

تغییر رنگ چشم به این روش به چند جلسه نیاز دارد و دوره‌ی این درمان گاهی به 4 هفته می‌رسد.

3. جراحی کاشت عنبیه یا ایمپلنت عنبیه

این جراحی در ابتدا برای افرادی که دچار آسیب عنبیه بودند و یا عنبیه آنها از بین رفته بود انجام می‌شد اما در چند سال اخیر به عنوان روشی برای تغییر رنگ چشم نیز به کار برده می‌شود. روش جراحی به این صورت است که قرنیه (لایه‌ی شفافی که جلوی عنبیه قرار دارد) باز می‌شود و یک ایمپلنت سیلیکونی رنگی تاشده از طریق برش وارد می‌شود. ایمپلنت پس از باز شدن کل عنبیه را می‌پوشاند و روی عنبیه طبیعی بخیه می‌شود تا رنگ چشم تغییر ‌کند.

بیشتر بدانید: انسداد مجرای اشکی

این روش اولین بار در سال 1956 برای ترمیم مشکلات عنبیه که به دلیل آسیب، عفونت و یا ناهنجاری‌های مادرزادی ایجاد شده بود به کار رفت. در حال حاضر این عمل به دلیل خطراتی که دارد کمتر به منظور تغییر رنگ چشم انجام می‌شود. ایمپلنت‌ها در رنگ‌های آبی، سبز، قهوه‌ای و مشکی موجود است. افرادی که رنگ 2 چشم آنها با یکدیگر متفاوت است می‌توانند از عنبیه‌های سفارشی مطابق با رنگ چشم خود استفاده کنند.

خطرات این جراحی در برخی موارد به حدی شدید است که افراد کمتری این گزینه را برای تغییر رنگ چشم انتخاب می‌نمایند.

عوارض جراحی ایمپلنت عنبیه

• گلوکوم: بیماری است که به مرور بر عصب بینایی آسیب وارد می‌کند.
• آب مروارید: باعث کدر شدن عدسی چشم می‌شود.
• عفونت چشم: باعث زخم قرنیه و اسکار می‌شود.
• کاهش میزان بینایی و یا نابینایی

این جراحی در افراد مبتلا به گلوکوم و رتینوپاتی دیابتی ممنوع است.

عوارض و خطرات جراحی تغییر رنگ چشم

با اینکه عنبیه تاثیری روی بینایی ندارد اما اگر در حین جراحی آسیبی وارد شود که بر بینایی تاثیر بگذارد و یا منجر به بیماری‌های چشمی در آینده شوند ممکن است نیاز به جراحی‌های ترمیمی باشد. جراحی تغییر رنگ چشم در برخی موارد هنگام جراحی آب مروارید، ایمپلنت لنز و یا پیوند قرنیه ممکن است انجام شود اما انجام آن به صورت اختصاصی و فقط برای تغییر رنگ چشم توصیه نمی‌شود.

به دلیل خطراتی که عنوان شد، انجمن چشم پزشکی با انجام این جراحی فقط به دلیل اینکه رنگ چشم خود را دوست ندارید، مخالف است. در یک مطالعه‌ی کوچک، اکثر افرادی که رنگ چشم خود را تغییر داده بودند پس از مدتی دچار مشکلاتی در بینایی خود شدند. یکی از افراد این مطالعه درصد زیادی از بینایی خود را از دست داد.

توصیه می‌شود تا زمانی که مطالعات کافی در مورد عوارض کوتاه مدت و بلند مدت این جراحی صورت نگرفته است از انجام جراحی‌های تغییر رنگ چشم خودداری نمائید. چشم یکی از حساس‌ترین اعضای بدن است، بیشترین ادراک ما از محیط اطراف توسط چشم‌ها صورت می‌گیرد بنابراین هرگونه آسیب رساندن عمدی به بینایی که تنها به منظور افزایش زیبایی باشد منطقی به نظر نمی‌رسد.

کلام آخر

با اینکه جراحی تغییر رنگ چشم یک گزینه‌ی هیجان انگیز به نظر می‌رسد اما با وجود عوارضی که نام بردیم به نظر می‌رسد استفاده از لنزهای رنگی، گزینه‌ی مطمئن‌تری برای تغییر رنگ چشم هستند. در صورتی که به صورت دائم قصد تغییر رنگ چشم را دارید ابتدا در مورد روشی که انتخاب می‌نمائید به طور کامل تحقیق نمائید و پس از بررسی عوارض آن با یک بهترین متخصص چشم در مشهد با تجربه مشورت نمائید.